Cánh tay robot là gì? Cánh tay robot thủy lực và những ứng dụng trong sản xuất

15-02-2025 14.962

Tự động hóa là yếu tố then chốt trong sản xuất hiện đại, và các doanh nghiệp không áp dụng robot thủy lực sẽ bị tụt lại phía sau. Trong thập kỷ qua, tự động hóa đã cải thiện an toàn, tăng năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm. Hệ thống robot thủy lực đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng này.

Mục lục

Chúng ta sẽ khám phá những cánh tay robot thủy lực là gì, cách chúng hoạt động, những lợi thế mà chúng mang lại cho không gian sản xuất và vị trí của chúng trong tương lai. Nếu bạn đang nghĩ đến việc tự động hóa nhà máy sản xuất của mình thì điều này sẽ có ích cho bạn.

1. Cánh tay robot là gì?

1.1 Khái niệm cánh tay robot 

Cánh tay robot là thiết bị cơ khí được sử dụng trong sản xuất công nghiệp, do con người điều khiển. Với thiết kế linh hoạt và khả năng thao tác chính xác, cánh tay robot có thể hoàn thành những công đoạn chi tiết nhất trong quy trình sản xuất.

Cánh tay robot hoạt động như một bàn tay con người, nhờ cơ chế khớp ngón và chuyển động linh hoạt. Chúng được điều khiển qua bộ điều khiển, truyền lệnh đến các khớp nối, giúp cánh tay quay hoặc di chuyển tuyến tính.

Nhờ vào khả năng lập trình chính xác, cánh tay robot hiện nay thay thế con người trong các công đoạn lắp ráp, sửa chữa và thay thế linh kiện nhỏ trong nhà máy, tối ưu hóa hiệu quả sản xuất.

1.2 Khái niệm cánh tay robot thủy lực

Cánh tay robot thủy lực, hay còn gọi là cánh tay cơ khí, là một thiết bị được lập trình để hoạt động tương tự như cánh tay con người. Với các khớp chuyển động theo một trục dọc và khả năng xoay theo nhiều hướng, cánh tay robot có thể thực hiện các nhiệm vụ chính xác và lặp đi lặp lại. Chúng có thể được chế tạo với kích cỡ nhỏ để cầm nắm các vật thể nhỏ hoặc đủ lớn để nâng nhấc các khối lượng nặng.

Lần đầu tiên, cánh tay robot được ứng dụng trong ngành công nghiệp ô tô, chủ yếu cho công việc hàn. Nhờ vào sự phát triển không ngừng của công nghệ, hiện nay cánh tay robot đã xuất hiện trong nhiều lĩnh vực khác nhau như cơ khí, y tế, thực phẩm, và hàng không vũ trụ.

1.3 Cấu tạo của cánh tay Robot

Cánh tay robot thường được cấu tạo từ ba phần chính:

Các thành phần cấu tạo cơ bản của cánh tay robot thủy lực
Các thành phần cấu tạo cơ bản của cánh tay robot thủy lực

Tay máy (Phần cứng)

Phần tay máy thường được chế tạo từ gang và thép, những vật liệu nổi bật với độ bền cao. Tay máy được mô phỏng như cánh tay người, bao gồm phần cổ tay, cẳng tay, khuỷu tay, vai và chân đế. Các cánh tay robot công nghiệp thường có từ 4 đến 6 khớp nối, cho phép chúng thực hiện 6 bậc tự do tương ứng với 6 cách di chuyển khác nhau.

Hệ thống điều khiển

Hệ thống điều khiển là bộ phận chịu trách nhiệm điều phối hoạt động của cánh tay robot. Nó nhận và xử lý các tín hiệu từ bên ngoài, sau đó phát thông tin để động cơ dịch chuyển theo yêu cầu. Chức năng của hệ thống điều khiển có thể từ đơn giản đến phức tạp, tùy thuộc vào ứng dụng cụ thể của robot.

Hệ thống quản lý và vận hành

Đây là phần mềm cài đặt trên máy tính, nơi kỹ thuật viên lập trình các thao tác của robot. Hệ thống quản lý và điều khiển được kết nối với nhau để truyền và nhận thông tin, đảm bảo rằng các hoạt động của robot diễn ra một cách trơn tru và hiệu quả.

2. Nguyên lý hoạt động của cánh tay Robot thủy lực

Cánh tay robot thủy lực hoạt động dựa trên một hệ thống phức tạp, kết hợp giữa nguyên lý cơ khí và công nghệ điện tử. Điều này cho phép cánh tay robot thực hiện các chuyển động đa dạng và phức tạp, tương tự như cách con người vận động. Các cơ chế này được thiết kế để tối ưu hóa hiệu suất và độ chính xác trong các quy trình sản xuất.

2.1 Cấu tạo cơ khí

Cánh tay robot được thiết kế với các khớp linh hoạt, giúp chúng thực hiện những chuyển động như xoay, nghiêng và di chuyển. Mỗi khớp thường được trang bị động cơ và hệ thống truyền động, cho phép thực hiện nhiều tác vụ khác nhau một cách chính xác. Với cấu trúc này, cánh tay robot có khả năng hoạt động hiệu quả trong không gian hẹp và thực hiện các nhiệm vụ trong môi trường nguy hiểm, giảm thiểu rủi ro cho con người.

2.2 Cảm biến thông minh

Cảm biến thông minh là một yếu tố quan trọng trong hoạt động của cánh tay robot công nghiệp. Các cảm biến như cảm biến vị trí, cảm biến lực và cảm biến tương tác với môi trường giúp cánh tay robot "cảm nhận" và tương tác chính xác với đối tượng và môi trường xung quanh. Thông tin từ các cảm biến này được truyền đến hệ thống điều khiển, giúp điều chỉnh và điều hướng các chuyển động của robot một cách mượt mà.

2.3 Công nghệ điều khiển

Hệ thống điều khiển của cánh tay robot đóng vai trò quyết định trong việc điều chỉnh các động tác và hoạt động của robot. Sự kết hợp giữa phần cứng và phần mềm rất quan trọng. Các thuật toán điều khiển thông minh được áp dụng để xác định lộ trình, tốc độ và lực cần thiết để thực hiện các tác vụ. Công nghệ điều khiển cũng đảm bảo rằng robot hoạt động một cách chính xác và an toàn, giảm thiểu sai sót trong quy trình sản xuất.

2.4 Điểm tương đồng với hoạt động con người

Nguyên lý hoạt động của cánh tay robot có sự tương đồng rõ rệt với cách con người hoạt động. Giống như các khớp ở bắp đùi, cổ tay và ngón tay của con người tạo ra những chuyển động chính xác, cánh tay robot cũng sử dụng các khớp linh hoạt và cảm biến để thực hiện các động tác. Các thuật toán điều khiển cho phép robot thực hiện các tác vụ một cách liên tục và chính xác, tương tự như cách con người thực hiện các hoạt động hàng ngày.

3. Lợi ích của cánh tay robot thủy lực

Tăng tốc độ sản xuất: Cánh tay robot được vận hành bằng thủy lực và khí nén, cho phép chúng hoạt động liên tục, cả ngày lẫn đêm. Nhờ vào khả năng thực hiện các thao tác và lực cố định, cánh tay robot duy trì quy trình sản xuất liền mạch mà không bị gián đoạn. Giá trị tạo ra từ cánh tay robot được ước tính cao hơn nhiều lần so với con người trong cùng một khoảng thời gian. Thời gian nghỉ ngơi giữa các lần hoạt động hoặc bảo trì cũng rất ngắn, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất.
 

Cánh tay robot gắp thả sản phẩm
Cánh tay robot gắp thả sản phẩm 

Cải thiện chất lượng: Chất lượng sản phẩm luôn là ưu tiên hàng đầu trong sản xuất. Con người có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như sức khỏe, thời tiết và không gian làm việc, dẫn đến chất lượng công việc không đồng đều. Trong khi đó, cánh tay robot được lập trình chính xác, đảm bảo hoạt động trơn tru và linh hoạt. Thành phẩm tạo ra từ cánh tay robot có tính đồng đều và nhất quán. Hơn nữa, các tay máy robot hiện đại còn tích hợp cảm biến, giúp ước lượng độ khó khi cầm nắm và đưa ra quyết định phức tạp, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm.

Giảm chi phí vận hành: Dù khoản đầu tư ban đầu cho việc lắp đặt cánh tay robot có thể cao, nhưng trong dài hạn, đây là một giải pháp tiết kiệm chi phí hiệu quả. Với biên độ lỗi cực kỳ thấp, cánh tay robot giúp giảm thời gian kiểm tra sản phẩm, hạn chế lãng phí do sản phẩm hỏng. Điều này không chỉ tiết kiệm tài nguyên mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất. Cánh tay robot còn có khả năng làm việc trong các môi trường có rủi ro cao như hàn, cơ khí hay hóa chất, và có thể hoạt động trong khoảng nhiệt độ từ -40 độ đến 120 độ. Điều này không chỉ giúp phòng tránh tai nạn lao động mà còn giảm chi phí nhân công.
 

Robot xếp chồng hàng hóa lên pallet
Robot xếp chồng hàng hóa lên pallet

Tích hợp trong mô hình nhà máy thông minh: Việc triển khai cánh tay robot trong nhà máy đánh dấu bước tiến lớn trong tự động hóa doanh nghiệp. Để chuyển đổi số sản xuất thành công, doanh nghiệp không chỉ cần chú trọng đến công nghệ thông tin (IT) mà còn cần lưu tâm đến công nghệ vận hành (OT). Với những lợi ích mà cánh tay robot mang lại, doanh nghiệp có thể cải tiến các chỉ số S (Speed – Tốc độ), Q (Quality – Chất lượng), C (Cost – Chi phí) và D (Delivery – Tiến độ). Điều này giúp doanh nghiệp tiến gần hơn đến việc gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu.

4. Quy trình lắp đặt cánh tay robot 

Cánh tay robot thủy lực ngày càng trở thành một phần thiết yếu trong quy trình sản xuất tự động hóa. Để triển khai thành công, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau đây:

1. Tham vấn với chuyên gia

Bước đầu tiên trong quy trình lắp đặt cánh tay robot là tham vấn với các chuyên gia. Doanh nghiệp thường gặp khó khăn trong việc xác định công đoạn nào cần được tự động hóa. Các chuyên gia sẽ đánh giá dây chuyền sản xuất và tính chất sản phẩm để đưa ra phương án phù hợp. Họ sẽ chịu trách nhiệm lập kế hoạch, thiết kế và triển khai, biến ý tưởng tự động hóa thành hiện thực.

2. Chế tạo và lắp đặt

Sau khi thống nhất phương án, các cánh tay robot sẽ được triển khai cả phần cứng và phần mềm. Điều này bao gồm việc lắp đặt các thiết bị cảm ứng và hệ thống điều khiển đồng thời để kịp tiến độ sản xuất. Doanh nghiệp cũng cần phân loại nhiệm vụ cho cánh tay robot và công nhân, từ đó phối hợp hiệu quả trong quá trình sản xuất. Môi trường nhà máy cần được chuẩn bị để tương thích với máy móc, tạo không gian thuận lợi cho robot thực hiện các tác vụ.

3. Giám sát sau lắp đặt

Sau khi lắp đặt, việc giám sát là vô cùng quan trọng. Không có công nghệ tự động hóa nào có thể vận hành hoàn toàn độc lập từ đầu đến cuối. Con người vẫn cần đóng vai trò giám sát và điều hành, bảo trì định kỳ và xử lý kịp thời nếu có sự cố xảy ra. Điều này giúp đảm bảo rằng hệ thống hoạt động trơn tru và hiệu quả.
 

Quy trình lắp đặt cánh tay robot thủy lực

5. Những lưu ý khi lựa chọn cánh tay Robot thủy lực 

Để tự động hóa sản xuất thành công, doanh nghiệp cần chú ý lựa chọn cánh tay robot phù hợp với nhu cầu của mình.

Số trục

Số lượng trục của cánh tay robot ảnh hưởng trực tiếp đến tính linh hoạt. Robot có dưới 5 trục phù hợp cho các nhiệm vụ đơn giản như nhấc và đặt sản phẩm. Nếu doanh nghiệp cần thực hiện các thao tác phức tạp hơn, nên lựa chọn robot có trên 5 trục để đảm bảo hiệu suất làm việc cao hơn.

Độ sải

Độ sải hay tầm với của cánh tay robot được xác định theo hai chiều: chiều ngang và chiều dọc. Doanh nghiệp cần chọn cánh tay có độ sải phù hợp với yêu cầu sản xuất, đảm bảo robot có thể vươn tới tất cả các điểm cần thiết trong môi trường làm việc.

Tốc độ

Tốc độ của cánh tay robot là một thông số quan trọng, thường được cung cấp bởi bên bán trong quá trình tư vấn. Tốc độ tối đa được đo bằng độ/giây, và doanh nghiệp cần đảm bảo rằng tốc độ này đáp ứng được nhu cầu sản xuất, đặc biệt trong thời gian cao điểm.

Trọng tải

Trọng tải của cánh tay robot cần được tính toán để đảm bảo rằng nó có thể nâng nhấc các sản phẩm nặng nhất trong xưởng sản xuất. Cánh tay robot phải có khả năng chịu được trọng tải lớn hơn trọng lượng tối đa của hàng hóa và thiết bị gắp.

Độ chính xác

Độ chính xác là yếu tố quan trọng liên quan đến sự trơn tru trong hoạt động của robot. Cánh tay robot có độ chính xác cao thường có giá thành cao hơn, nhưng cũng mang lại hiệu quả cao hơn trong các công việc lặp đi lặp lại. Doanh nghiệp cần cân nhắc giữa chi phí và yêu cầu chất lượng sản phẩm khi lựa chọn.

Kết Luận

Cánh tay robot thủy lực không chỉ mang lại hiệu suất cao và độ chính xác trong sản xuất mà còn giúp giảm thiểu chi phí và thời gian. Với những tiến bộ không ngừng trong công nghệ, chúng ta có thể kỳ vọng vào những ứng dụng mới mẻ và đa dạng hơn trong tương lai. Việc hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cánh tay robot sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất và cạnh tranh trong thị trường toàn cầu. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cánh tay robot thủy lực phù hợp với doanh nghiệp của mình, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0983 133 387 hoặc 0966 966 032  để được hỗ trợ và tư vấn bởi đội ngũ chuyên gia dày dặn kinh nghiệm.