Hệ thống MES là gì? Các chức năng cốt lõi của hệ thống điều hành sản xuất MES
02-01-2025 4.811
MES – hệ thống điều hành sản xuất trong doanh nghiệp ra đời nhằm tăng cường hiệu quả sản xuất. MES giúp doanh nghiệp quản trị, quản lý hoạt động, giảm rủi ro trong sản xuất và tăng hiệu suất trong hoạt động.
Hệ thống MES là gì?
Để hiểu rõ hơn về hệ thống MES bạn nên tìm hiểu về một số khái niệm dưới đây:
MESA-11: được thành lập vào năm 1997. Bao gồm 11 chức năng cốt lõi:
-
Thu thập dữ liệu
-
Lên kế hoạch sản xuất
-
Quản lý nhân sự
-
Quản lý quy trình
-
Phân tích hiệu suất
-
Quản lý tài liệu
-
Quản lý tài nguyên
-
Theo dõi sản xuất
-
Truy xuất nguồn gốc
-
Kiểm soát chất lượng
-
Quản lý bảo trì
Tiêu chuẩn ANSI / ISA-95: Là bộ hướng dẫn chuẩn để các nhà phát triển tuân theo khi tạo phần mềm tự động liên kết các hệ thống doanh nghiệp như hệ thống điều khiển SCADA và ERP;
Hệ thống kiểm soát giám sát và thu thập dữ liệu (SCADA): Hệ thống các phần mềm và phần cứng, cho phép các nhà sản xuất duy trì hiệu quả, xử lý dữ liệu để đưa ra chiến lược thông minh hơn.
Các chức năng cốt lõi của hệ thống điều hành sản xuất MES
1. Thiết lập lịch trình sản xuất
Hệ thống MES hỗ trợ thiết lập lịch trình sản xuất dựa trên kế hoạch tổng thể từ ERP – phần mềm hoạch định nguồn lực doanh nghiệp. Nhờ đó, doanh nghiệp đảm bảo sản xuất theo đúng tiến độ, tăng hiệu quả quản lý thời gian.
2. Quản trị hoạt động sản xuất theo thời gian thực
MES kết nối trực tiếp với các thiết bị IoT hoặc SCADA để thu thập dữ liệu sản xuất như:
-
Thời gian hoạt động của máy móc.
-
Thời gian dừng máy.
-
Sản lượng sản xuất thực tế.
Việc giám sát này cung cấp cái nhìn toàn diện, giúp phát hiện và xử lý nhanh các vấn đề trong dây chuyền sản xuất.
3. Quản lý chất lượng sản phẩm
Hệ thống MES cho phép khai báo tiêu chuẩn chất lượng cho từng loại nguyên vật liệu hoặc thành phẩm. Trong quá trình sản xuất, MES giám sát dữ liệu và đưa ra cảnh báo khi phát hiện lỗi, đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt yêu cầu.
4. Quản lý truy xuất nguồn gốc
MES cung cấp khả năng mã hóa thông tin sản phẩm thành mã QR Code hoặc Bar Code, được gắn trên các lô hàng. Khi cần, hệ thống hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm với các thông tin đầy đủ như:
-
Nhà sản xuất.
-
Nhà cung cấp.
-
Nhà phân phối.
Tính năng này tăng tính minh bạch và đảm bảo độ tin cậy trong chuỗi cung ứng.
5. Thiết lập kế hoạch bảo trì máy móc
Hệ thống MES hỗ trợ lập kế hoạch bảo trì định kỳ cho thiết bị sản xuất, giúp giảm thiểu thời gian gián đoạn và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của máy móc.
6. Phân tích hiệu suất thiết bị tổng thể (OEE)
MES đo lường hiệu suất thiết bị tổng thể (OEE) dựa trên ba yếu tố:
-
Availability (Mức độ sẵn sàng).
-
Quality (Chất lượng sản phẩm).
-
Performance (Hiệu suất vận hành).
Dữ liệu này giúp doanh nghiệp nhận biết các khu vực cần cải tiến, nâng cao hiệu quả và giảm lãng phí trong sản xuất.
Phân biệt MES và ERP – Ứng dụng hiệu quả trong sản xuất
Sự khác biệt giữa MES và ERP
-
ERP: Tập trung vào quản lý toàn diện các hoạt động doanh nghiệp như tài chính, bán hàng, quản lý nhân sự và chuỗi cung ứng.
-
MES: Chuyên sâu vào theo dõi và giám sát quy trình sản xuất tại nhà máy.
ERP không cung cấp đầy đủ thông tin về quy trình sản xuất chi tiết hay khả năng vận hành của các thiết bị, trong khi MES đóng vai trò cầu nối, chuyển đổi kế hoạch từ ERP thành quy trình sản xuất cụ thể.
MES và ERP hỗ trợ lẫn nhau như thế nào?
MES sử dụng thông tin từ ERP để xây dựng và theo dõi chi tiết các kế hoạch sản xuất, từ đó đảm bảo thực thi chính xác. Ở chiều ngược lại, MES cung cấp dữ liệu thời gian thực về hoạt động sản xuất, giúp ERP cải thiện độ chính xác trong lập kế hoạch.
Tích hợp MES và ERP – Giải pháp toàn diện
Việc kết hợp MES và ERP giúp doanh nghiệp:
-
Tối ưu hóa quy trình sản xuất.
-
Tăng khả năng quản lý toàn diện.
-
Đảm bảo liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và các bộ phận kinh doanh, tài chính, nhân sự.
MES tập trung vào sản xuất, trong khi ERP đảm bảo sự liên kết của các thông tin sản xuất với hoạt động kinh doanh, bán hàng và tài chính. Sự tích hợp này tạo nên một hệ thống quản trị toàn diện, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Tại sao phần mềm MES lại không thể thiếu trong Smart Factory
Trong hệ thống này, internet of things (IOT) đóng vai trò rất quan trọng. IoT đóng vai trò nguồn cung dữ liệu chính xác cho quá trình quản trị điều hành và sau đó là hệ thống quản trị kinh doanh tổng thể doanh nghiệp bao gồm ERP, CRM, HRM,… Nhờ có iot mà việc kết nối giữa MES và ERP, CRM, HRM,... trở lên dễ dàng hơn, giúp nhà quản trị có bức tranh tổng hòa doanh nghiệp và đưa ra các quyết định chính xác.
Ý tưởng tích hợp chức năng của MES và ERP trong Smart Factory
Trong lịch sử, ERP và MES là hai nền tảng phần cứng riêng biệt và có những tính năng khác nhau. Trong khi ERP được tối ưu hóa cho việc hiển thị giao diện người dùng trực quan, quản lý và xử lý dữ liệu quy mô lớn. Thì MES mạnh về tốc độ xử lý để đảm bảo nhiệm vụ quản lý, điều khiển thiết bị và thu thập, xử lý dữ liệu trực tiếp với độ trễ càng thấp càng tốt mà không quan trọng các tính năng phục vụ kinh doanh.
Ngày nay, nền tảng phần cứng không còn là trở ngại lớn. Vì thế, ý tưởng tích hợp chức năng của MES và ERP nhằm phát huy những chức năng nổi bật nhất của hai giải pháp đã được nghĩ tới.Phần mềm Manufacturing Operations Management (MOM) là ý tưởng tích hợp những tính năng của ERP và MES nhằm xây dựng một hệ thống quản lý doanh nghiệp toàn diện dành riêng cho lĩnh vực sản xuất. Với ý tưởng này thì mô hình Smart Factory gần như chỉ có một hệ thống quản lý đồng nhất.
Hệ tính năng của MOM:-
Cung cấp thông tin chính xác cho doanh nghiệp vào đúng thời điểm để đưa ra các quyết định tốt hơn về mọi khía cạnh của sản xuất, bao gồm lập kế hoạch, phân tích năng lực sản xuất, Work-in-process (WIP),…
-
Quản lý tất cả các quy trình và thông tin trong doanh nghiệp nhằm đơn giản hóa các quy trình và cho phép cung cấp một hệ thống hồ sơ duy nhất cho toàn doanh nghiệp;
-
Tạo nên một luồng thông tin duy nhất trong doanh nghiệp giúp loại bỏ lỗ hổng thông tin trong hoạt động vận hành doanh nghiệp, từ đó cho phép dữ liệu được đồng bộ phục vụ việc kiểm soát chặt chẽ hơn các quy trình sản xuất khác nhau;
-
Giúp doanh nghiệp đạt được các mục tiêu giảm lãng phí, hàng tồn kho và thời gian sản xuất đồng thời cải thiện hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm và sự hài lòng của khách hàng;
-
Cung cấp một nền tảng thực sự chất lượng cho doanh nghiệp với các hoạt động cải tiến liên tục song hành với việc tuân thủ quy định với tổng chi phí thấp nhất;
Lợi ích khi ứng dụng hệ thống MES vào hoạt động sản xuất
Dưới đây là 5 lợi ích quan trọng của hệ thống MES đối với hoạt động sản xuất:
-
Thu thập thông tin đúng lúc giúp đưa ra các hoạt động quản trị tức thời
-
Giảm chi phí vận hành
-
Điều khiển hiệu suất sản xuất
-
Cải thiện sự linh hoạt
-
Giúp dễ dàng theo dõi và tuân thủ các quy định
Xem thêm:
- 3 Cách giảm chi phí sản xuất trong nhà máy thông minh
- Tối ưu hóa chất lượng với giải pháp nhà máy thông minh
- Giải pháp điện năng lượng mặt trời giúp giảm hóa đơn tiền điện trong hoạt động sản xuất
Lựa chọn nhà cung cấp hệ thống MES
- Hiểu đúng nhu cầu của mình
- Tìm kiếm được thông tin chính xác về nhà cung cấp
- Năng lực của nhà cung cấp hệ thống MES
- Hoạt động bảo hành và hỗ trợ đúng thời điểm
Tập đoàn Intech Group là đơn vị tiên phong xây dựng Nhà máy thông minh cho các doanh nghiệp tại Việt Nam. Với nhiều kinh nghiệm triển khai hệ thống nhà máy thông minh cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, Intech Group tự tin cung cấp một Giải pháp Điều hành Thực thi sản xuất tiên tiến, phù hợp nhất với đặc thù của các công ty sản xuất. Để được tư vấn giải pháp Nhà máy thông minh, tùy biến theo nhu cầu doanh nghiệp, vui lòng liên hệ Hotline: 02466 806 795
